O nama

Zašto FORMA SPATIUM?

Prvu ljudsku intervenciju, svakako, vežemo za čovjekovu potrebu da sebi stvori zaklon i zaštitu od različitih utjecaja ili okolnosti koje su ga okruživale. Nekada je to bilo sklonište od vremenskih nepogoda, nekada od drugih opasnosti iz okruženja, ali je vrlo brzo preraslo u potrebu da se zaokruži jedna manja ili veća cjelina nad kojom čovjek ima kontrolu i koju posjeduje.

Prije se smatralo kako je arhitektura umjetnost, a građevina inženjerstvo. Danas je takva podjela neodrživa, jer koliko je svaka građevina jedinstvena, toliko više dolazi do izražaja nužnost suradnje inženjera i arhitekata, koliko je važna čvrstoća i sigurnost građevine, toliko je bitna njena funkcionalnost i estetika, a sve u svrhu korisnosti i uporabivosti kao konačnog cilja.

Riječ “forma” je nastala od istoimene latinske riječi koja označava “...oblik, lik, izgled, uređenje, strukturu nečega; ... formu svakog predmeta, procesa, pojave, uvjetuje njihov sadržaj...”. Općenito promatrajući pojam forme u arhitekturi može se reći da je to vid pojavljivanja i vezuje se za vanjski izgled. Kroz formu arhitektonsko djelo, i arhitektura uopće, postaju konkretni. Dakle forma je, u arhitektonskom smislu, onaj ključni element koji uspostavlja tri vrste dijaloga – dijalog autora (arhitekta) i promatrača (korisnika), dijalog objekta i njegovog okružja i, konačno, dijalog cjeline i njegovih pojedinačnih dijelova.

Riječ “spatium“ dolazi iz latinskog jezika i označava “prostor“. Može se reći kako se arhitektura, kao spoznajni postupak, bavi kreiranjem i organiziranjem reda i hijerarhije u prostoru uz pomoć geometrije, oblikujući tako arhitektonska djela na koja neposredno utječu dvije ravnopravne komponente, a to su funkcija i estetika. Ili, jednostavno, arhitektura je u svoj svojoj kompleksnosti i sveobuhvatnom značenju - oblikovanje prostora.

Ujedinjeni pod dva osnovna pojma koji čine smisao arhitektonskog stvaranja, a to su forma i prostor, ovi elementi prelaze vremenske i prostorne granice, nadograđuju se i uspostavljaju nove odnose, formirajući arhitektonski rječnik koji je u isto vrijeme elementaran i bezvremenski, i koji sa sobom nosi osnovnu karakteristiku na osnovu koje doživljavamo prostor – odnos prostornog totaliteta i subprostora, odnos prostora sa svim varijacijama punog i praznog u njemu. Tako se prostorni jezik može shvatiti i kao arhitektonska misao svedena na svoju bezvremensku, univerzalnu suštinu.

[ ] izvor: ARHITEKTURA I OSNOVE ARHITEKTONSKOG PROJEKTIRANJA, Nina Ugljen-Ademović, Arhitektonski fakultet Univerziteta u Sarajevu, 2018.